قدمت و عظمت شوش

قدمت و عظمت شوش

ر اثر کاوش هایی که باستان شناسان انجام داده اند قدمت شوش را هزاران سال پیش از میلاد دانسته اند و نیز این نکته نشان می دهد که بنای آن در هزاران سال پیش از میلاد مسیح بوده و در طبقات پایین تر آثاری به دست آمده است، که مربوط به هشت هزار سال قبل می باشد و این زمان اواخر عصر حجر یا اوایل عصر مس بوده است. «ابن مقفع» گفته است که: «نخستین بنایی که پس از طوفان نوح بنا شده حصار شوش بوده است.»

«مستوفی» در کتاب «نزهة القلوب» بنای آن را به « مهلائیل بن قینان بن انوش بن شیث بن آدم ابوالبشر» نسبت می دهد و می گوید: « این اولین شهریست که در خوزستان بنا کرده اند و هوشنگ بر عمارت آن افزوده و قلعه ساخت و بر آن قلعه، قلعه ای دیگر در غایت استحکام و شاپور ذولاکتاف تجدید عمارت آن شهر کرد و شاپور خوره خواند و ...»

شوش در سال 17 هجری قمری به تصرف اعراب مسلمان درآمد، در دوره ی اسلامی نیز مدت ها از شهرهای پرجمعیت و پررونق بود هنگامی که مرکز خوزستان به اهواز انتقال یافت، شوش مرکزیت خود را از دست داد و رفته رفته رو به زوال گذاشت.

شوش یکی از قدیم ترین مراکز متمدن جهان است که قدمت آن از شش هزار سال پیش از این تا اوایل قرن چهارم هجری رسد؛ در این مدت طولانی شهر معمور بوده و مردم آن تمدن با شکوهی داشته و آثاری بس شگرف از خود باقی کذاشته اند.

تپه های شوش نشان دهنده ی آثار بازمانده از دوره ی استقراری هستند که عملاً اسکان در آن بدون وقفه، از آغاز هزاره ی جهارم تا قرن سیزدهم میلادی، ادامه داشته است. دوره ی شوش 1 که قدیم ترین آثار و مواد شناخته شده ی وابسته به دوره ی استقرار و اسکان در منطقه کاوش را دربردارد، در آکروپل آغاز می شود.

شوش در تاریخ عمر طولانی خود دارای دو عصر طلایی بوده است. دوره ی عظمت پادشاهان ایلام در زمان سلطنت «شیلخاک اینشوشیناک» که در این عصر خوزستان کشوری قوی و شوش شهری بسیار آبادان و مجلل و با ساختمان ها و قصرهای سلطنتی و غنایم پربها بوده است. این دوره در سال 645 ق.م به دست آشور «بانی پال» خاتمه یافت. دوره ی دوم عصر شاهنشاهان هخامنشی است که داریوش بزرگ شوش را تجدید عمارت نمود و قصرها و عمارات بسیار عالی و زیبا در آن برپا کرد مانند قصر معروف آپادانا و این شهر را یکی از پایتخت های شاهنشاهی هخامنشی قرار داد و شاهراه تاریخی شوش به ساردس را احداث نمود که به واسطه ی آن این شهر که مرکز سیاست جهان بود مرکز تجارت شرق و غرب نیز گردید.

پس از داریوش، خشایارشاه و دیگر پادشاهان هخامنشی نیز بر قصرهای آن افزودند.